Global searching is not enabled.
Оди до главна содржина

Делови од говорот

Именки, придавки, прилози и глаголи. Префикси и суфикси. Градација на придавки. Придавки кои завршуваат на –ed и –ing. Прилози за време и нивно место во реченицата.

Секој збор во англискот јазик е дел од говорот. Терминот “part of speech” ја дефинира улогата која зборот ја игра во реченицата. И како и секој друг сложен организам, така и тука- сите овие улоги функционираат заедно.. 

Постојат 8 делови од говорот:

1.Именки
Именката е поим кој означува име на личност, место, факт, идеа или предмет. Всушност, сѐ што означува нешто, некој предмет е именка, независно дали зборувате за терен за кошарка, градот Сан Франциско, Клеопатра или себе-заштита. Именките можат да се поделат во две категории: општи и сопствени. Општите именки означуваат генерални имиња на нешта и предмети, како на пример планета или одредена игра. Сопствените именки се специфична имиња за индивидуални нешта/луѓе, како на пример Јупитер или Eastenders (источните).

2. Заменки
Заменките се зборови кои ги заменувааат конкретните именки, кога вашиот соговорник знае точно за која именка зборувате. Можете да кажете: “Kevin was supposed to be here at seven,” а потоа да продолжите со “he’s always late; next time I’ll tell him to be here earlier.”
Наместо да го кажувате името на Кевин три пати со ред, вие ги искористивте заменките “he“ и “him“, а вашата реченица остана и понатаму граматички точна.

3. Придавки
Придавките се зборови кои ги опишуваат именките. Размислете за вашата омилена книга. Како би му ја опишале на некој кој ја нема прочитано? Можете да кажете дека книгата била добро напишана и дека била провокативна. Кога ја опишувате книгата со овите зборови, вие користите придавки. Придавката може да се наоѓа пред именката која ја опишувате  (I have a white hamster), но и не мора. Понекогаш, придавките се наоѓаат на крајот од реченицата. (my hamster is white).

Придавки кои завршуваат на  in –ed и –ing

Примери: bored – boring, excited – exciting

Во овие случаи , “ed”  на крајот од придавката, опишува како личноста се чувствува, додека пак “ing” го опишува квалитетот на нештото. На пример: 

The film was boring. I was bored because I didn´t like it.

Music is interesting. My sister is really interested in composing songs.

Градација на придавки

За кратки придавки  (едносложни и двосложни придавки, особено оние кои завршуваат на  “y”) 

ПРИДАВКА          КОМПАРАТИВ               СУПЕРЛАТИВ
small                       smaller                             the smallest
easy                         easier                               the easiest

За долги придавки:

ПРИДАВКА           КОМПАРАТИВ                СУПЕРЛАТИВ

interesting               more interesting               the most interesting
careful                      more careful                      the most careful

Неправилна градација:

ПРИДАВКА            КОМПАРАТИВ                СУПЕРЛАТИВ

good                           better                               the best
bad                             worse                               the worst
far                               farther/further                 the farthest/furthest

Со компаративот, се користи “than” затоа што се споредуваат два поими. На пример: I am taller than my brother. Poland is bigger than Slovakia.
- кога постои мала разлика помеѓу поимите: a bit, a little, slightly. English is slightly easier than German.
- кога постои голема разлика помеѓу поимите: much, far   

Со суперлативот, можеме да користиме изрази како  “in the class” или “in the world”. На пример: Julia is the youngest student in this group. The Nile is the longest river in the world.
- голема разлика помеѓу првиот и вториот поим: by far. London is by far the biggest city in England.

Кога се споредуваат два слични поими, се користи: “as – as

My mobile is as powerful as yours.  This exercise is as difficult as the previous one.
- almost (= almost the same), nowhere near (разликата е поголема отколку што мисли соговорникот). English is nowhere near as difficult as French. I am almost as tall as you are.

4. Глаголи
Go! Be smart! Ski as fast as you can! Win the race! Congratulate every participant who competed!
Затемнатите зборови се глаголи. Глаголите се зборови кои го означуваат дејствието, како: скијање, победување или „да се биде паметен“. ( skiing, winning, and being smart). Но, не сите глаголи означуваат конкретни дејствија. Глаголите кои се однесуваат на чувства или состојби, на пример глаголот  to love и to be, се нарекуваат глаголи без дејство. Обратно од тоа, глаголите кои означуваат вистинско дејство, се нарекуваат глаголи кои означуваат дејство.

5. Прилози
Прилогот е збор кој ја опишува придавката, глаголот или друг прилог.Погледнете ги следните примери:
I walked away quietly. Quietly – се однесува на начинот на кој што сте влегле.
A tiger is always faster than a wolf. Always опишува колку често тигарот е побрз од волкот( придавка)- се однесува на faster.
Прилози за време: ни кажуваат колку често се случува дејствието. Најчесто користените се usually, never, sometimes, или often.
Нивно место во реченицата:
Meaningful verbs – се наоѓаат помеѓу подметот и глаголот: I never go outside at night. We usually drink tea.
“To be” – по глаголот: I am always late.
Некои од овие прилози можат да се наоѓаат на повеќе различни места во реченицата, на пр. sometimes: Sometimes, I play tennis. I sometimes play tennis. I play tennis sometimes.  Но, тоа не е правило за “always” и “never” – тие секогаш стојат на истото место во реченицата.

6. Предлози
Предлозите ја кажуваат врската помеѓу другите зборови во реченицата.
Пример: I left my bike leaning against the door. Во оваа реченица, against е предлогот бидејќи ни кажува каде сме го оставиле велосипедот. 
Пример: She put the cake in the oven. Без предлогот in, не знаеме каде е тортата.

7. Сврзници
Сврзниците овозможуваат градење на сложени реченици, на начин на кој што можат да се изразат повеќе идеи.
I like French sauce. I like Tartar sauce. I don’t like Soya sauce. Секоја од овие три реченици означува некоја јасна идеја. Нема ништо лошо во тоа да ги наведете сите ваши преференции на овој начин, но тоа баш и не е најефикасниот начин. Наместо тоа, може да кажете:: I like French sauce and Tartar sauce, but I don’t like Soya sauce.
Во оваа реченица, and и but се два срзници кои ги поврзуваат вашите идеи. 

8. Членови
A movie. The wooden table. An important decision. Болдираните зборови се нарекуваат членови.
Како и именките, и членовите можеме да ги поделиме во две групи: определени и неопределени членови. Видот на член кој го користите, зависи од тоа колку е определено нештото за кое што разговарате. Определениот член ја опишува конкретната именка, како на пример the и this. Пример: Did you buy the car?
Сега искористете го неопределениот член: Did you buy a car?
Во овој случај, вие прашувате поопшто прашање.
Пронаоѓање на деловите од говорот
Понекогаш, не е лесно да се каже за каков вид на збор се зборува ( придавка, глагол, заменка итн.) Еве неколку лесни начини како да препознаете:
Ако станува збор за придавка која завршува на “-ly,” станува збор за прилог. Примери: commonly, quickly.

Ако може да ја замените со именка и реченицата има смисла, тогаш станува збор за заменка. Примери: We played basketball. / Steve and I played basketball. 

Ако станува збор за нешто што го правите, а можете да ја изменете реченицата ставајќи го зборот do, тогаш е глагол. Примери: I have an umbrella. / I do have an umbrella. 

Ако ги избришете зборот, а реченицата сѐ уште има смисла, но не е толку определена, станува збор за придавка. Примери:She drives a red van. / She drives a van. 

Ако го избришете зборот, но реченицата нема смисла, тогаш станува збор за предлог.Примери: I left my notebook on the desk. / I left my notebook the desk.

А ако сте навистина збунети, проверете во речник. Речниците вообичаено кажуваат за каков тип на збор се работи, а ако истиот збор може да се употребува во повеќе видови, и за тоа ќе бидат наведени примери. Тоа нѐ води кон друг проблем кој често пати може да ги збуни лицата кои го учат јазикот: 

Кога зборот се употребува со различно значење во еден тип на говор, а со друго значење во друг тип на говор.
Понекогаш одредени зборови можат да имаат едно значење во еден тип на говор,  а друго значење во друг тип на говор. Еве неколку примери:
Work
I often copy files (глагол).
I need one copy of the contract (именка).


Префикси и суфикси

Префиксот е додавка која се наоѓа пред коренот на збоорт, додека суфиксот е додавка која се додава после коренот на зборот. Примери:
Вообичаени суфикси како  “er”, “ship” или “tion” означуваат дека поимот е именка. Примери: teacher, cooker, relationship, friendship, navigation, imagination.

Вообичаени суфикси за придавки:
“ed” (bored, excited), “ing” (interesting, amazing), “y” (lovely, easy), позитивно или негативно значење –“ful” and “less” (careful  - careless). “Y” на крајот од зборот може да се однесува на прилог (easily) или е само дел од коренот на именката. (nanny, ivy).

Вообичаени префикси:
За да се формира негативна форма: “un” (do – undo), “dis” (able – disable), “mis” (calculate – miscalculate), “im” (proper – improper), “in” (tolerant – intolerant), “ir” (responsible – irresponsible), “il” (legal – illegal)


Извор(изменето): https://www.grammarly.com/blog/parts-of-speech/?gclsrc=aw.ds&gclid=Cj0KCQiA3-yQBhD3ARIsAHuHT67WvO6plba_3KITuIEgVNAPmhrUm88rPinIakeO9WFd6Ixi7xTsDCEaAuahEALw_wcB